Kaki to słodki owoc, uwielbiany w Azji. Coraz bardziej jest popularny też w Europie. Warto na niego zwrócić uwagę, ponieważ posiada właściwości lecznicze. Ma wysoką zawartość witamin i minerałów.
To owoc zwany też persymoną, o barwie żółtej, pomarańczowej lub żółto-czerwonej. Trochę przypomina wyglądem pomidor.
To bardzo smaczny owoc i korzystny dla zdrowia. Drzewo kaki należy do rodziny roślin hebanowych i pochodzi z Azji. W Chinach persymona jest ceniona od dawna za swoje właściwości.
W tradycyjnej medycynie chińskiej wszystkie części tego drzewa są stosowane w celach leczniczych. Na przykład korzeń używa się tam do wzmocnienia serca, korą leczy się oparzenia, a z liści przygotowuje się herbatę, która służy przy zaburzeniach krążenia.
Dojrzałe kaki są stosowane w przypadku problemów żołądkowo-jelitowych, gaszą gorączkę i obniżają ciśnienie.
W Japonii kaki jest symbolem szczęścia, dlatego zwyczajowo je się kaki szczególnie w Nowy Rok.
Owoce spożywa się najczęściej świeże, ale można też je ususzyć. Liderem jako importer kaki jest Hiszpania.
Kaki – Makroskładniki
Zawiera około 80% wody w swoim składzie. Posiada też dużo cukru własnego, w porównaniu do innych owoców. Dlatego jest owocem raczej wysokokalorycznym, ma 70 kcal.
W 100 gramach kaki mieści się:
- 0,2 grama tłuszczu
- 0,6 grama białka
- 19 gramów węglowodanów (w tym 15 g cukru i 3 g błonnika)
Zawartość cukru składa się z 8 g fruktozy i 7 g glukozy. To ważna informacja dla osób z nietolerancją fruktozy, ponieważ lepiej ją tolerują, kiedy jest więcej w tym samym czasie glukozy w żywności.
Kaki Pomagają w Odchudzaniu
Cukier przemysłowy powoduje choroby, a nie ten zawarty naturalnie w owocach. Jeśli naturalnie zjada się owoce zawierające fruktozę to nie ma niebezpieczeństwa przybierania na wadze.
Przeprowadzono badania na Uniwersytecie Kyungnam w Korei i stwierdzono, że persymona może pomóc w odchudzaniu. Kontretnie chodziło o wyciąg z owoców, gdyż hamował specyficzny enzym – lipazę trzustkową.
Kaki to też błonnik, dlatego znacznie spowalnia wzrost cukru we krwi. Ponadto korzystnie wpływa na dobre bakterie jelitowe. Wzmacnia florę jelitową i zmniejsza ryzyko niektórych chorób np. raka jelita grubego. Zatem owoce bogate w węglowodany i błonnik mogą zdziałać wiele dobrego dla organizmu.
Warto wspomnieć, że kaki wzmacnia wątrobę, tam gdzie następuje degradacja fruktozy. I przeciwdziała nadciśnieniu oraz insulinooporności.
Kaki – Witaminy i Minerały
Przykład w 100 gramach surowych owoców jest:
- 267 μg witaminy A w postaci beta-karotenu (33% RDA), dlatego ważne jest to dla błon śluzowych i oczu
- 100 μg witaminy B6 (5% RDA) – ważna dla serca, mózgu i wątroby. Łagodzi też poranne mdłości, a także skurcze menstruacyjne
- 16 mg witaminy C (16% RDA), dlatego przyczynia się do rozwoju tkanki łącznej, chrząstki i kości. Jako przeciwutleniacz chroni przed nowotworami. Poprawia wchłanianie żelaza
- 800 μg witaminy E (6,7% RDA), więc zabezpiecza serce i tętnice. Działa przeciw wolnym rodnikom. Wzmacnia układ odpornościowy. Zwiększa płodność
- 10 μg witaminy K (14,3% RDA) – korzystnie wpływa na wzmocnienie kości. Konieczna jest też do krzepnięcia krwi.
- 0,4 mg manganu (17% RDA) – działa na wolne rodniki. Pomaga budować kolagen. Stymuluje tworzenie tkanki chrząstnej. Ma też działanie epileptyczne
- 170 mg potasu (8,5% RDA) – jest ważny do prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek organizmu. Utrzymuje funkcje serca i mięśni
- 9 mg magnezu (3% RDA) – wspomaga mięśnie. Bierze też udział w oddychaniu komórkowym oraz metabolizmie wapnia
W zależności od odmiany owoców i warunków uprawy te wskaźniki mogą się nieco wahać w górę lub w dół.
Karotenoidy w Kaki – Korzyści Zdrowotne
Kaki niezależnie od koloru, który posiada to i tak zawiera dużo karotenoidów. Obejmuje to beta-karoten, który jest przekształcany w organizmie w witaminę A. Ważna jest dla rozmnażania, wzrostu, oczu, kości, skóry i błon śluzowych.
Biodostępność beta-karotenu to wpływ wielu czynników, w tym indywidualny stan zdrowia. Gdy zatem połączysz kaki z odrobiną tłuszczu możesz poprawić jego biodostępność. Maksymalna szybkość wchłaniania beta-karotenu wynosi ok. 60%.
Beta-karoten, czyli prowitamina A jest cennym przeciwutleniaczem, który też zapobiega chorobom otępiennym.
Beta-karoten jest najbardziej znanym karotenoidem. I występuje w wielu owocach.
Natomiast niewiele owoców, a do nich należy właśnie kaki, mandarynki, a z warzyw chili i dynia zawiera beta-kryptoksantynę. Ma ona znacznie lepszą biodostępność niż beta-karoten. Nawet osoby z zaburzeniami czynności wątroby mogą raczej dobrze wchłaniać ten karotenoid.
Beta-kryptoksantyna może zmniejszyć ryzyko śmiertelności u osób z nowotworem płuc. Z jednej strony substancja przeciwutleniająca zapobiega wzrostowi komórek raka płuc. A z drugiej strony działa ochronnie na płuca, nawet u palaczy, zapobiegając stanom zapalnym. Zmniejsza też ryzyko osteoporozy.
Ponadto miąż owoców kaki posiada zeaksantynę. To karotenoid, który należy do ksantofilów. Może chronić przed chorobami oczu.
Zawartość karotenoidów wzrasta wraz z dojrzewaniem owoców. Odwrotnie jest z garbnikami, które właśnie w owocach dojrzałych zmniejszają swoje stężenie.
Kaki Chroni Przed Rakiem i Demencją
Dzieje się tak, ponieważ są bogate w polifenole. Działają przeciwzapalnie i silnie przeciwutleniająco. Zmniejszają ryzyko wielu chorób.
Takim polifenolem w kaki jest fisetyna, która hamuje różne enzymy biorące udział w rozwoju nowotworów. Ona też zapobiega pogarszaniu się funkcji mózgu w okresie starczym. Wykazuje dobry efekt pod względem wzrostu i dojrzewania komórek nerwowych. Stymuluje procesy ważne dla uczenia się i poprawia pamięć długoterminową.
Fisetyna chroni mózg przed stanem zapalnym, który obserwuje się przy demencji i chorobie Alzheimera.
Kaki to owoc z dużym potencjałem zdrowotnym, dlatego warto go włączyć do swojego domowego menu.
Surowych owoców nie można długo przechowywać. Jeśli są już dojrzałe to utrzymują świeżość w temp. 8-10 stopni Celsjusza przez 3-4 dni. A niedojrzałe owoce z kolei łatwiej dojrzeją kiedy postawisz je obok jabłek, ponieważ one wydzielają etylen.