Gojnik (Sideritis L.) to zioło lecznicze. Grecy używali go już ponad 2 tys. lat temu. Greccy pasterze zbierali gojnik, suszyli i parzyli z niego herbatę, żeby odpocząć po pracy. Ta grecka herbata górska do tej pory jest zamiennie nazywana herbatą pasterską.
Istnieje około 150 różnych rodzajów gojnika z którego pozyskuje się herbatę. Najbardziej znanym gatunkiem jest Sideritis Scardica. Gojnik rośnie głównie na wysokości około 1000 metrów i osiąga wzrost do 50 cm. Do tej pory zbiera się roślinę głównie ręcznie. Tę ziołową herbatę można również zasadzić samodzielnie w ogrodzie. Woli gleby piaszczyste i miejsca słoneczne. Zimą należy chronić roślinę przed mrozem.
Gojnik Skład
Gojnik zawiera szereg substancji naturalnych, które sprzyjają naszemu zdrowiu. Są to:
- Przeciwutleniacze
- Flawonoidy
- Minerały – cynk, potas
- Taniny
- Olejki eteryczne – organiczne związki chemiczne takie jak: karwakrol, mirystycyna, mentol, tymol
Gojnik Właściwości Lecznicze
Gojnik fajnie łagodzi różne objawy takie jak:
- Problemy żołądkowo-jelitowe – do nich należy zapalenie błony śluzowej żołądka. Herbata z gojnika ma działanie przeciwzapalne, uspokaja przewód pokarmowy, poprawia naturalne procesy metaboliczne
- Przeziębienie – ponieważ działa wykrztuśnie, łagodzi kaszel i katar, ma właściwości antybakteryjne
- Poprawia nastrój – bo sprawia, że substancja przekaźnikowa serotonina dłużej pozostaje w mózgu
- Łagodzi ataki paniki
Aktywność neurotransmiterów:
- Osteoporoza – dlatego, że zapobiega jej i łagodzi objawy już istniejącej osteoporozy dlatego, że grecka herbata górska sprzyja tworzeniu się osteoblastów, czyli komórek tworzących kości
- Reumatyzm – bo działa przeciwzapalnie. Można też zastosować okład z gojnika wokół dotkniętych chorobą stawów
- Choroba Alzheimera i Demencja – gdyż gojnik poprawia pamięć kiedy jest stosowany codziennie. Zmniejsza gromadzenie się produktów przemiany materii w mózgu
- ADHD – ponieważ herbata z gojnika sprawia, że substancja przekaźnikowa dopamina pozostaje dłużej we krwi. Dopamina jest odpowiedzialna w organizmie m.in. za czujność i koncentrację uwagi
- Rany – dlatego herbatę z gojnika można stosować zewnętrznie na rany. Działa antybakteryjnie i pomaga w szybszym gojeniu się ran. Oczywiście najpierw ranę należy oczyścić, a następnie można przyłożyć do niej jałowy materiał nasączony herbatą
- Wysokie ciśnienie krwi – ponieważ gojnik przyczynia się do obniżenia ciśnienia krwi
Jak przygotować herbatę z gojnika
Herbatę z gojnika, czyli grecką herbatę górską można łatwo przygotować i można ją urozmaicić różnymi dodatkami, aby wzmocnić jej działanie oraz wzbogacić smak i aromat.
To łagodna herbata ziołowa z cytrynową nutą o smaku lekko słodkim. Zapachem przypomina szałwię. Herbatę ziołową parzy się ze świeżej lub suszonej rośliny.
Na 1 litr herbaty potrzebne jest 5-10 gram rośliny – mogą być kwiaty, ale też łodyga. Wodę gotujemy i zalewamy gojnik. Odstawiamy pod przykryciem do zaparzenia na 5-10 minut, a następnie trzeba ją przecedzić.
Gojnik jest także wykorzystywany do mieszanek herbat. W Grecji uszlachetnia się tę herbatę cynamonem i cytryną. Dodaje się do herbaty także imbir, albo korzeń lukrecji.
Grecy piją herbatę z gojnika na przeziębienie, na poprawę nastroju i przy niestrawności.
Odmiana Sideritis scardica pochodzi z regionu Olimpu, a odmiana Sideritis syriaca pochodzi z Krety.