Anyż to nazwa obiegowa, która mieści w sobie dwie różne rośliny lecznicze, czyli anyż gwiaździsty (gwiazdkowy) i biedrzeniec anyż. Oba dobrze wpływają na zdrowie. Czy wiesz jak? Zobaczmy zatem…
Anyż Gwiaździsty
Anyż gwiaździsty, zwany też gwiazdkowym (Illicium verum) to owoc pochodzący z drzewa o nazwie badian właściwy. Nazwa owocu wiąże się z kształtem jaki posiada, ponieważ jest to gwiazdka ośmioramienna. Należy do rodziny roślin cytryńcowatych. Pochodzi z południowo-wschodniej Azji.
Anyż Gwiaździsty – Skład
- 5-9% Olejek eteryczny
- Flawonoidy
- Fenolokwasy
- Depsydy
- Tłuszcze
Owoc Anyżu Gwiaździstego – Właściwości
- Stymuluje wydzielanie soków trawiennych, dzięki temu poprawia się też wchłanianie substancji odżywczych
- Działa rozkurczowo
- Wiatropędnie
- Działa antybakteryjnie
- Mlekopędnie u kobiet karmiących piersią
- Wykrztuśnie
- Przeciwkaszlowo
- Przeciwzapalnie i antywirusowo
- Łagodzi dolegliwości dróg oddechowych
- Łagodzi niestrawność
- Działa przeciwbólowo
- Wspomaga leczenie zapalenia dziąseł i stanów ropnych
- Pomoże przy bólu zęba, zanim zdążysz udasz się do stomatologa
Zewnętrznie można zastosować olejek anyżowy do nacierania skóry przy grzybicy. Olejek ten odstrasza przy okazji owady i roztocza. Anetol zawarty w nim nadaje mu charakterystyczny aromat.
Jeśli chodzi o spożywcze zastosowanie to na bazie anyżu powstają też nalewki, likiery i wódka anyżówka. Wykorzystuje się go także do dekoracji świątecznej zimą oraz w przepisach na grzane wino.
Skuteczność anyżu podnosi olejek eteryczny, dlatego można go wykorzystać przy relaksacji, ponieważ nie podrażnia tkanek. Drugi ważny składnik to flawonoidy, gdyż zadziałają przeciwskurczowo i przeciwzapalnie.
Składniki owoców anyżu mogą działać stymulująco na tkankę oskrzeli. Z tego względu, że prowadzą do zwiększonego wytwarzania wydzieliny oskrzelowej. W rezultacie niepożądane substancje mogą być szybciej przetransportowane z dróg oddechowych.
Rozluźnia mięśnie, dzięki temu może łagodzić wzdęcia, ból w nadbrzuszu i uczucie pełności. Możesz do tego wykorzystać herbatę anyżową 2x dziennie podczas posiłków. Do tego celu wystarczy 1 łyżeczka owoców anyżu, trzeba je najpierw zmiażdżyć, aż poczujesz zapach olejku eterycznego i zalać filiżanką wrzącej wody. Odstawić na 10-15 minut pod przykryciem. I gotowe
Maść anyżowa wcierana w skórę brzucha zadziała podobnie, więc warto wziąć to pod uwagę. Gdyż stosowana w okolicy nosa i klatki piersiowej zadziała przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo oraz wykrztuśnie.
Biedrzeniec Anyż
Z kolei biedrzeniec anyż (Pimpinella anisum L.) należy do rodziny selerowatych. To jednoroczna roślina. Prawdopodobnie pochodzi z basenu Morza Śródziemnego. Oba anyże działają podobnie.
Biedrzeniec Anyż – Skład
- 1-4% Olejek Eteryczny
- ok. 18% Białka
- ok. 50% Cukry
- ok. 16% Tłuszcze
- Anetol
- Kumaryny
- Kwasy Fenolowe
- Rutyna
- Kwercetyna
Biedrzeniec Anyż – Właściwości
- Działa wykrztuśnie
- Rozszerza oskrzela
- Hamuje łysienie androgenne
- Zmniejsza trądzik
- Hamuje fermentację i procesy gnilne w jelicie grubym
- Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego
- Hamuje rozwój bakterii i grzybów
- Wzmaga laktację
- Łagodzi wzdęcia
- Pobudza krążenie krwi i limfy
Olejek anyżowy można wcierać w klatkę piersiową i plecy, ponieważ pomaga przy przeziębieniu i zapaleniu oskrzeli. Stosowany jest w przemyśle perfumeryjnym oraz kosmetycznym, gdyż ma wpływ estrogenny. Spirytus z olejkiem anyżowym można wcierać w skórę głowy przy łysieniu.
W nieżycie układu oddechowego, z występującym kaszlem, napar z anyżu można pić 3x dziennie po 100 ml. Napar i odwar można zastosować do płukania jamy ustnej.
Pamiętaj! Roślina ta ma też swoje toksyczne odmiany np. odmiana japońska (Illicium japonicum) jest trująca. Stosuj tylko produkt zakupiony w specjalistycznych sklepach do tego przeznaczonych, typu zielarnia. Może też wywoływać alergię, dlatego należy ostrożnie go stosować. Kobiety w ciąży nie powinny po niego się, bo nie byłoby to dla nich korzystne.
Dawna medycyna stosowała anyż jako lek napotny, moczopędny. Uważano, że wzmacnia żołądek. A w celu pozbycia się czkawki podawano sproszkowane nasiona. To stara roślina, która jest cennym lekarstwem na różne dolegliwości.
Olejek anyżowy można wdychać lub przeprowadzać z nim inhalacje, ponieważ to naturalny lek na infekcje grypowe. W kominkach zapachowych też jest stosowany, ponieważ łagodzi napięcie i dlatego, że wprowadza harmonię.
Anyżu nie należy używać w zbyt dużych dawkach, bo mogłoby to wywołać problemy z nerkami i podrażniać żołądek.
Anyż w Kuchni
We Francji anyż jest przyprawą uniwersalną w kuchni, dlatego dodaje się go tam do potraw z ryb, owoców morza, zup i sosów, a także do wypieków.
Roślina ta ma długą tradycję uprawy, gdyż już starożytni Rzymianie i Grecy stosowali ją do aromatyzowania wina, chleba oraz słodkich wypieków. Przy pieczeniu ciasteczek wykorzystuje się anyż, ponieważ dobrze się z nimi komponuje.
Współgra harmonijnie z koprem włoskim i miętą, dlatego używa się go w mieszankach herbat ziołowych.
Można go połączyć też z kminkiem w kuchni.
Anyż obecny jest niekiedy w cukierkach i pastylkach na gardło, bo łagodzi dolegliwości gardła.
Jak smakuje anyż? Słodkawo-korzennie. Podobny jest w smaku do lukrecji. Zaznaczył się w kuchni azjatyckiej i europejskiej. Jest obecny w potrawach mięsnych z wołowiny lub z kurczaka.
Anyż pobudza apetyt, z uwagi na to może być użyty profilaktycznie w kuchni w celach trawiennych. Owoce anyżu mogą być przechowywane nie dłużej niż rok, ponieważ później tracą już swój aromat. Najlepiej tuż przed użyciem rozgnieść go w moździerzu, bo to daje gwarancję świeżości.
Anyż ma właściwości wiążące mleko i jest popularny wśród dzieci, ponieważ na przyjemny smak.
Pamiętaj! Kotów nie należy traktować olejkiem eterycznym anyżowym, ponieważ jest to dla nich zabójcze.
Olejek anyżowy zastosowany wieczorem w kominku do aromaterapii ułatwi zasypianie, więc jest też pomocny przy takich problemach. Olejek stosuj zawsze w rozcieńczeniu na skórę, bo może podrażniać.
Anyż jest składnikiem wielu mieszanek ziołowych, ponieważ przy okazji swojego działania poprawia też ich smak.