Werbena (Verbena officinalis L.) to zioło o zróżnicowanym działaniu. Posiada wiele właściwości leczniczych dzięki zawartym w niej aktywnym składnikom. Ludzie używają ją od czasów starożytnych.
W ziołolecznictwie wykorzystuje się ziele tej rośliny. Często nazywana jest też zamiennie werbeną pospolitą lub włoską, albo witułką lekarską.
Do rodzaju verbena należy od 44 do 250 gatunków – tak podają różne źródła. To roślina mało wymagająca, rośnie na jałowej glebie. Gatunki głównie rosną w obu Amerykach. Jednak rozprzestrzeniła się na wszystkie kontynenty. Dorasta do 70 cm, a kwiaty ma w kolorze bladoliliowym. Kwitnie od czerwca do września. Preferuje gleby suche, ale dobrze utrzymujące wilgoć. Woli miejsca nasłonecznione.
W Polsce oprócz werbeny lekarskiej uprawia się też jej wersje ozdobne np. werbenę krzaczastą, patagońską i ogrodową.
Naturalnie występuje w Polsce na Pogórzu Karpackim oraz w niższych partiach gór. Rozproszona jest też na nizinach w południowej części kraju. To wieloletnia roślina zielna.
No to zobaczmy jaki ma skład…
Werbena – Skład Chemiczny
Zmienność składu chemicznego surowca powoduje, że analiza fitochemiczna jest utrudniona. Zależy to od pochodzenia surowca. Stosuje się markery genetyczne w celu jednoznacznej identyfikacji gatunku.
Ma bogaty skład chemiczny:
- Glikozydy irydoidowe m.in. werbenalina, aukubina i hastatozyd
- Pochodne kwasu kawowego np. werbaskozyd, izowerbaskozyd, eukowozyd
- Związki terpenowe
- Flawonoidy
- Kwasy fenolowe
- Sterole
- Ziele werbeny posiada węglowodany – w tym: kwas galakturonowy, arabinozę, ramnozę, galaktozę, mannozę, ksylozę, glukozę
- Duże ilości biopierwiastków – potas, fosfor, wapń, cynk, magnez, mangan, miedź, żelazo. Jednocześnie zawartość sodu jest niska, zwłaszcza w porównaniu z potasem. A niski stosunek sodu do potasu jest korzystny w przypadku osób z problemami układu krążenia
W leczeniu naturalnym popularne są ekstrakty z ziela werbeny. Sięga po nie również tradycyjna medycyna chińska (TCM).
Werbena – Właściwości Lecznicze
Ziele werbeny jest surowcem przeciwdrobnoustrojowym i wykrztuśnym. Ale też zioło to jest sekretolityczne. Co to znaczy? Chodzi po prostu o to, że rozrzedza zalegającą wydzielinę w zatokach przynosowych. Wspomaga więc usuwanie gęstej, lepkiej wydzieliny i sprzyja w odbudowie rzadkiej warstwy śluzu. Zioło to jest przydatne w leczeniu górnych dróg oddechowych. Zwłaszcza w stanach zapalnych zatok i gardła. Leczy też zapalenie dziąseł.
Zwalcza gorączkę przy przeziębieniach.
Werbena ma zastosowanie również w chorobach skórnych. Działa przeciwzapalnie i zmiękczająco. Przy ranach trudno gojących się istotne jest jej działanie przeciwbakteryjne. Pomaga przy ukąszeniach i siniakach.
Działa też moczopędnie, dlatego ekstrakty z niej stosuje się też przy chorobach nerek i pęcherza moczowego.
U kobiet werbena się przyda przy zaburzeniach menstruacyjnych. A u matek karmiących pobudzi laktację.
A czy wiesz, że za jej pomocą można leczyć depresję. dolegliwości lękowe i bezsenność.
Zioło to służy także do leczenie chorób wątroby i żółtaczki oraz zapalenia pęcherzeka żółciowego.
Po werbenę można sięgać przy chorobach reumatycznych. Wspomaga też leczenie malarii.
Może chronić komórki i tkanki przed uszkodzeniami wywołanymi stresem oksydacyjnym. Zwiększa odporność organizmu.
Działa przeciwutleniająco, a to zapobiega chorobom nowotworowym i chorobom serca.
Wykazuje także działanie przeciwdrgawkowe.
Stosowana jest na ból głowy i migreny.
Działa ochronnie na żołądek.
Zwykle stosuje się napary z ziela werbeny. Tak jak mówiłam są też ekstrakty w postaci tabletek, drażetek, kropli, płynów, czy syropów.
Pamiętaj! Kobiety w ciąży i małe dzieci nie powinny pić werbeny.
Werbena w Kosmetologii
Występuje w kosmetologii ze względu na olejek eteryczny o charakterystycznym zapachu. Jest środkiem aromatyzującym, ale też poprawiającym stan skóry.
Werbenę wykorzystuje się jako składnik mydeł, szamponów, balsamów do ciała, peelingów i olejków do masażu. Dla przykładu znajdziesz werbenę w kosmetykach takich firm jak: Avon, Oriflame, O’Herbal, Green Pharmacy, Lavera Naturkosmetik.